
Արմինֆո. Հայաստանի ապահովագրական ոլորտը 2025 թվականի 9 ամիսների զուտ շահույթն ավելացրել է տարեկան կտրվածքով 4 անգամ (մեկ տարի առաջվա 77,5% անկման դիմաց)՝ ապահովելով այն 2.8 մլրդ դրամի մակարդակում (7.3 մլն դոլար)։ Դա սակագների բարձրացման արդյունք է, ինչի ֆոնին ապահովագրավճարների տարեկան դինամիկան 1,5% անկումից հասել է երկնիշ 16,6% աճի (մինչև 63.2 մլրդ դրամ կամ 165.2 մլն դոլար), իսկ փոխհատուցումների տարեկան աճը դանդաղել է 17,3%-ից մինչև 8,1% (մինչև 35.2 մլրդ դրամ կամ 92 մլն դոլար)։ Այդ մասին են վկայում Արմինֆո-ի պատրաստած Հայաստանի ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսական վարկանիշի 30.09.2025թ․ տվյալները, որոնք ստացվել են հրապարակված ֆինանսական հաշվետվությունների և ԱԸ-ներից լրացուցիչ պահանջված տվյալների հիման վրա:
2025 թվականի 9 ամիսների զուտ շահույթի ցուցանիշով առաջատար է "ՌԵԳՈ Ինշուրանս" ԱԸ-ն՝ 620.5 մլն դրամ, երկրորդ հորիզոնական է առաջադիմել "Արմենիա Ինշուրանս"-ը՝ 590.3 մլն դրամ, երրորդ հորիզոնական է բարձրացել "ԼԻԳԱ Ինշուրանս"-ը՝ 578 մլն դրամ: Դա «Նաիրի Ինշուրանս»-ին տեղափոխել է չորրորդ հորիզոնական՝ 494.3 մլն դրամ։ «Էֆես»-ը մնացել է 5-րդ հորիզոնականում, բայց հիմա արդեն 443.2 մլն դրամ շահույթով ։ Վեցերորդ հորիզոնականը զբաղեցրել է «Սիլ Ինշուրանս»-ը՝ 135.7 մլն դրամ շահույթով: Վերջին 7-րդ հորիզոնականում հայտնվել է «ԻՆԳՈ»-ն, որին տարեկան կտրվածքով չի հաջողվել շահույթ ստանալ, այլ՝ միայն վնասը նվազեցնել մինչև 53.2 մլն դրամ:
Նշված ապահովագրական ընկերություններից երկուսը կարողացել են զրոյացնել վնասը և շահույթ ստանալ («ԼԻԳԱ Ինշուրանս» և «Էֆես»), երեքն էլ ավելի են ավելացրել շահույթը («ՌԵԳՈ Ինշուրանս», «Արմենիա ինշուրանս» և «Նաիրի Ինշուրանս»), և միայն մեկը՝ «Սիլ Ինշուրանս»-ը, կրճատել է շահույթը: Ընդ որում, «Էֆես» ԱԸ-ը (33 անգամ) շահույթի առավել աճը բացատրվում է վնասից դուրս գալով, որն այն ժամանակ գրանցվել է որպես գործունեության առաջին տարվա արդյունք, բայց այժմ ինչպես ապահովագրավճարների, այնպես էլ փոխհատուցումների աճի խիստ արգելակումը ենթադրում է, որ հետագայում շահույթի նման արտահայտված տեմպերով աաաավելացումը քիչ հավանական է:
Այս անգամ ապահովագրավճարների ծավալով առաջատար դիրք է զբաղեցրել է "Նաիրի Ինշուրանս" ԱԸ-ն՝ 10.9 մլրդ դրամ՝ անցնելով առաջին հորիզոնական նաեւ փոխհատուցումների գծով՝ 6.1 մլրդ դրամ: Ապահովագրավճարների ծավալի փոքր տարբերությամբ նրա հետեւում է «Էֆես» ԱԸ-ը երկրորդ դիրքում՝ 10.7 մլրդ դրամ, որը փոխհատուցումների գծով բարձրացել է չորրորդ հորիզոնական՝ 5.2 մլրդ դրամ։ Ապահովագրավճարների և փոխհատուցումների ծավալով երրորդ հորիզոնականը զբաղեցնում է "ԻՆԳՈ" ապահովագրական ընկերությունը, համապատասխանաբար, 10.5 մլրդ դրամ և 5.3 մլրդ դրամ: Ապահովագրավճարների ծավալով չորրորդ հորիզոնականում է "ԼԻԳԱ Ինշուրանս" - ը ՝ 9.5 մլրդ դրամ, որը փոխհատուցումների գծով երկրորդ հորիզոնականում է՝ 5.7 մլրդ դրամ: Ապահովագրավճարների ծավալով հինգերորդ հորիզոնականում է "Արմենիա Ինշուրանս"-ը՝ 7.6 մլրդ դրամ՝ նույն դիրքը պահելով նաեւ փոխհատուցումների գծով՝ 4.8 մլրդ դրամ ։ Իսկ ապահովագրավճարների ծավալով վեցերորդ և յոթերորդ հորիզոնականներում տեղ են գտել "Սիլ Ինշուրանս" և "Ռեգո Ինշուրանս" ապահովագրական ընկերությունները, համապատասխանաբար, 7.3 մլրդ և 6.7 մլրդ դրամ ՝ զբաղեցնելով նույն դիրքերը փոխհատուցումների գծով ՝ գրեթե նույն ծավալով․ 3.98 - 4 մլրդ դրամ։
Գործող յոթ ԱԸ-ներից ապահովագրավճարների տարեկան աճ են ապահովել են վեցը (4-78% - ով, առավելագույնը ՝ «ՌԵԳՈ Ինշուրանս»)։ Փոխհատուցումների գծով տարեկան աճ ապահովել են երեք ԱԸ-ներ (42-113% - ով, առավելագույնը՝ «ՌԵԳՈ Ինշուրանս»-ը)։ Հարկ ենք համարում հիշեցնել, որ մեկ տարի առաջ «ՌԵԳՈ Ինշուրանս»-ն առանձնապես աչքի չէր ընկնում ապահովագրավճարների տարեկան աճով, իսկ փոխհատուցումներն ընդհանրապես նախընտրել էր կրճատել: Ինչ վերաբերում է «Էֆես»-ին, որը ապահովագրավճարները և փոխհատուցումներն ավելացրած ԱԸ-ների թվում է, ապա այն այժմ խիստ դանդաղեցրել է երկու ցուցանիշների աճի տեմպերը՝ 14-75 անգամ աճից մինչև 16,3-76%: Հայաստանյան շուկայում գործող 7 ԱԸ-ներից ապահովագրավճարների կրճատում է արձանագրվել միայն մեկի մոտ ("ԼԻԳԱ Ինշուրանս"՝ 19% - ով), իսկ փոխհատուցումների գծով՝ 4-ի մոտ ("Նաիրի Ինշուրանս", "Սիլ Ինշուրանս", "Ինգո" և "ԼԻԳԱ Ինշուրանս" ՝ 3-29% - ով):
Ինչպես նշում են ԱրմԻնֆո-ի վերլուծաբանները, ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսական հաշվետվությունների փոխադրումը նոր ձևաչափի ամեն անգամ թաքցնում է ավելի ու ավելի կարևոր ցուցանիշներ՝ շուկայի վիճակի վերլուծության հնարավորությունից: Հարկ է նշել, որ, ի տարբերություն հաշվետվությունների նախկին ձեւաչափի, նոր տարբերակում բացակայում է ֆինանսական հաշվետվությունների հրապարակման միասնական մոտեցումը՝ դրանով իսկ ապահովագրական ընկերություններին թույլ տալով ընտրողաբար բացահայտել այս կամ այն հաշվեկշռային ցուցանիշները: Այդ իսկ պատճառով ԱրմԻնֆո ԼԸ-ը ապահովագրական ընկերություններից պահանջում է նոր ձևաչափում բացակայող կարևոր տվյալները, քանի որ նրանց համար դժվարացել է վերլուծել իրավիճակը շուկայում։
Հիշեցնենք, որ Հայաստանի ապահովագրական շուկայում առկա ապահովագրության 20 դասերից գործում են 18-ը, բացառությամբ երկաթուղային տրանսպորտի օգտագործումից պատասխանատվության ապահովագրության և դատական ու արտադատական ծախսերի ապահովագրության:
Երկաթուղային տրանսպորտի ապահովագրությամբ լիցենզավորված է միայն "Արմենիա Ինշուրանս" ԱԸ-ն: Առավել թվով դասերով լիցենզավորված են "ԻՆԳՈ" և "Արմենիա ինշուրանս" ԱԸ-ները՝ 16 - ական, և "ԼԻԳԱ Ինշուրանս" ԱԸ՝ 15: (Դրամի հաշվարկային փոխարժեքը դոլարի նկատմամբ 30.09.25-ին կազմել է 382,52 դրամ/1դոլար):