Հայաստանում կստեղծվի կիբեռանվտանգության հարցերով զբաղվող հատուկ ինքնավար մարմին

Արմինֆո. Հայաստանում կստեղծվի կիբեռանվտանգության հարցերով զբաղվող հատուկ ինքնավար մարմին։ ՀՀ Ազգային ժողովի Պետական-իրավական հարցերի հանձնաժողովը սեպտեմբերի 22-ի նիստում դրական եզրակացություն է տվել ՀՀ կառավարության կողմից առաջին ընթերցմամբ ներկայացված "Կիբեռանվտանգության մասին" օրենքի նախագծին եւ հարակից փաստաթղթերի փաթեթին:

Ներկայացնելով փոփոխությունները ՝ ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը նշել է, որ փաթեթի նպատակն է իրավական հիմք ստեղծել տեղեկատվական համակարգերն ու կրիտիկական ենթակառուցվածքները, այդ թվում՝ էներգետիկան, տրանսպորտը և ֆինանսական հատվածը կիբեռսպառնալիքներից պաշտպանելու համար: Օրինագծով նախատեսվում է ստեղծել կիբեռանվտանգության հարցերով պետական ինքնավար մարմին, որը կիրականացնի մոնիթորինգ, կգնահատի ռիսկերը եւ կհամակարգի միջադեպերին արձագանքելու միջոցառումները: Կարգավորման ոլորտն ընդգրկում է կենսական նշանակության ծառայությունների մատուցման համար օգտագործվող տեղեկատվական համակարգերի եւ կրիտիկական տեղեկատվական ենթակառուցվածքների անխափան գործունեության, մշակվող, տարածվող, պահպանվող, փոխանցվող տեղեկատվության մատչելիության, ամբողջականության, գաղտնիության ապահովման, կիբեռհանցագործությունների մասին ծանուցման, դրանց կանխարգելման եւ կարգավորման, կիբեռանվտանգության ծառայություններ մատուցողներին ներկայացվող պահանջների, ինչպես նաեւ սույն օրենքի պահանջների պահպանման նկատմամբ վերահսկողության իրականացման հետ կապված հարաբերությունները:

Օրինագիծը հստակեցնում է կիբեռանվտանգության բնագավառում պետական քաղաքականություն մշակող մարմնի՝ ի դեմս Հայաստանի Հանրապետության բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության, եւ կիբեռանվտանգության բնագավառում քաղաքականության իրականացումն ապահովող մարմնի ՝ ի դեմս ինքնավար մարմնի, ինչպես նաեւ նշված ոլորտում այլ իրավասու պետական մարմինների լիազորությունները: Փաթեթի ընդունումը իրավական հիմք կստեղծի կիբեռանվտանգության ոլորտում պետական համալիր քաղաքականության և գործողությունների ծրագրի մշակման, կիբեռանվտանգության մարտահրավերների և ռիսկերի գույքագրման, դրանց դասակարգման և կիբեռհետապնդումներին արձագանքման սկզբունքների մշակման, արտակարգ իրավիճակներում և ռազմական դրության պայմաններում կիբեռանվտանգության ամրապնդման, դերերի և պատասխանատվության հստակեցման, կիբեռհետազոտությունների պլանավորման և անցկացման, հասարակության լայն շերտերի իրազեկվածության բարձրացմանն ուղղված ծրագրերի իրականացման համար:

Պետական տեղեկատվական համակարգի անվտանգության ապահովման նպատակով ինքնավար մարմնին վերապահվելու են պետական տեղեկատվական համակարգերի օգտագործման հնարավորության և տվյալների փոխանակման մակարդակի (x- road) սահմանափակման գործառույթները: Այս համակարգերը ստեղծվում և ձևավորվում են պետական բյուջեի միջոցների հաշվին, կարևորագույն ենթակառուցվածքներ են, պարունակում են անվտանգության բաղադրիչ և ուղղված են բնակչությանը անխափան, անվտանգ և որակյալ ծառայություններ մատուցելուն: Նշված գործառույթն իրականացնելու համար մարմինը պետք է ունենա հստակ օրենսդրական դրույթներ և լիազորող նորմատիվ բազա:

Հարկ է նշել, որ օրինագծի ընդունումից հետո ինքնավար մարմնի համապատասխան պաշտոնների և աշխատակիցների ամբողջական համալրման արդյունքում աշխատանքի վարձատրության և սոցիալական ապահովության տարեկան ընդհանուր ծավալը կկազմի 4-6 մլրդ դրամ: Ծախսերը հաշվարկելիս հաշվի է առնվել այն փաստը, որ մասնագիտական ստորաբաժանումների աշխատակիցների վարձատրությունը բարձր է շուկայում, և այդ թիմերը կկազմեն մարմնի անձնակազմի հիմնական մասը: